4. wykład w ramach cyklu DE VITA OPERIS, czyli O ŻYCIU DZIEŁA
Wykładowca: prof. Paweł Stępień
Temat: Schody do nieba, czyli piętnaście rozmyślań o męce Chrystusa – o „Żołtarzu Jezusowym” Władysława z Gielniowa
W 1488 Władysław z Gielniowa, zwierzchnik polskiej wikarii bernardynów, napisał Żołtarz Jezusow (czyli Psałterz Jezusowy). Nadał mu kształt i pieśni pasyjnej, i psałterzowego nabożeństwa paraliturgicznego. Głęboko zakorzenił swój utwór w tradycjach medytacji o Męce, ożywiając go duchem oblubieńczej miłości Chrystusa i duszy oraz ukazując Najświętszą Pannę jako wzór współcierpienia z Jezusem, wzór miłowania i naśladowania Ukrzyżowanego. Podzielając zaś gorącą wiarę w świętość i cudowną moc biblijnego psałterza, powiązał z nim Żołtarz Jezusow m.in. poprzez liczbę strof, ukrytą architekturę utworu oraz wprost wyrażone zapewnienie, że po 15 stopniach „rozmyśleń” dusza wstępować będzie ku niebu. Co więcej, obie te tradycje: rozważań pasyjnych i nabożeństw psałterzowych, zespolił w swym dziele w organiczną całość, podporządkowaną symbolice liczb i poddaną – zgodnie ze średniowieczną teologiczną koncepcją piękna – prawom symetrii i równości liczbowej.
Wykład przybliży słuchaczom tajemnice tekstu Władysława z Gielniowa, a zarazem przedstawi dalsze dzieje pieśni, objaśniając, czemu od XVI stulecia Żołtarz cieszył się popularnością zarówno w Kościele katolickim, jak i wśród protestantów.
Prof. Paweł Stępień
(Biogram za http://al.uw.edu.pl/kadra/pawel-stepien/)
ur. 1969, literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1991–2008 pracownik Instytutu Literatury Polskiej (Wydział Polonistyki), od 2008 pracownik Instytutu Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales”, a obecnie Wydziału „Artes Liberales”.
1991 – magister (Wydział Polonistyki UW), 1996 – doktor (Wydział Polonistyki), 2003 – doktor habilitowany (Wydział Polonistyki), 2015 – profesor (Wydział „Artes Liberales”).
W latach 2007–2017 członek komitetu redakcyjnego rocznika „Prace Filologiczne. Seria Literaturoznawcza”. Od 2010 członek Rady Redakcyjnej „Przeglądu Humanistycznego”. Od 2012 członek Komitetu Redakcyjnego serii Studia Staropolskie. Series Nova (Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa). Od 2011 opiekun Interdyscyplinarnego Koła Kultury Staropolskiej MISH UW. W latach 2002–2005 prodziekan Wydziału Polonistyki. W latach 2007–2016 Pełnomocnik Rektora Uniwersytetu Warszawskiego ds. Jakości Kształcenia. Wypromował 3 doktorów (Paweł Kozioł, Ewa Rot, Katarzyna Zimek).
Zainteresowania badawcze
Dzieła literatury dawnej jako mikrokosmos kultury, literatura polska w kontekście filozofii i teologii, zwłaszcza średniowieczna literatura religijna w kontekście ówczesnej teologii, estetyki, poetyki, inspiracje platońskie literatury polskiej XVI i XVII w., libertynizm w poezji polskiej XVII w., poezja polska XX w. wobec tradycji kultury epok dawnych.
Zainteresowania pozanaukowe
Felis domestica
INFORMACJE ORGANIZACYJNE
- Wykład odbywa się w MAW na ul. Dziekania 1, w Warszawie.
- Godzina 17:30
- Koszt: 18 zł/ 1 wykład, karnet 280 zł/23 wykłady
