Wystawa prezentuje trzy cykle ilustracji do Apokalipsy św. Jana, stworzone przez Albrechta Dürera (1496-1498), Jana Lebensteina (1985) i Artura Majkę (2018-2019).
Zestawienie tych trzech serii, stworzonych w różnych czasach i okolicznościach, ale ilustrujących ten sam tekst – Apokalipsę wg św. Jana, jeden z najbardziej tajemniczych, fascynujących i ważnych tekstów kręgu kultury biblijnej – pozwala nawiązać dialog między dziełami i artystami na pozór bardzo różnymi, uzmysławia nam wspólnotę inspiracji i kodów kulturowych, przekraczającą czas i przestrzeń. Zarazem podkreśla także oryginalność każdego z artystów, tak różnie interpretujących ten sam temat, w zależności od własnego stylu, rozumienia tekstu i wreszcie epoki, w której przyszło im tworzyć.
Wystawa „Apokalipsa” to już trzecia ekspozycja powstała we współpracy Muzeum Archidiecezji Warszawskiej z Paryską Galerię Roi Doré. Wcześniejsze wystawy to „Sztuka Krzyża. Krzyż w sztuce” 2017, „Beksiński – In hoc signo vinces” 2018.
Albrecht Dürer (1471-1528)
Albrecht Dürer był niemieckim malarzem, grafikiem, rysownikiem i teoretykiem sztuki.
Dziś uważany jest za najwybitniejszego artystę niemieckiego renesansu. Jedną z największych zasług Dürera jest jego szczególny wkład w rozwój drzeworytnictwa i miedziorytnictwa, które doprowadził do perfekcji, nadając im rangę samodzielnej sztuki. Jego drzeworyty i miedzioryty, zapewniły mu ogromną sławę – zarówno ze względu na ich szerokie rozpowszechnianie, jak i na ich najwyższą jakość artystyczną.
Muzeum Archidiecezji Warszawskiej posiada w swoich zbiorach niezwykły eksponat: księgę złożoną z rycin graficznych Albrechta Dürera, zawierającą 47 rycin zebranych w trzech cyklach (Apokalipsa, Wielka Pasja, Żywot Marii), należących do najwybitniejszych osiągnięć artysty. Apokalipsa jest najstarszym z tych cykli: jej pierwsze wydanie miało miejsce w 1498 r. w Norymberdze w oficynie Antona Korbergera. Cykl obejmował 15 drzeworytów o wymiarach 48 x 32,5 cm. W 1511 r. miała miejsce druga edycja Apokalipsy, w wersji łacińskiej (Apocalypsis cu[m] figuris), z tymi samymi drzeworytami, ale wzbogacona o dodatkową rycinę na stronie tytułowej. Właśnie ta edycja znajduje się w zbiorach Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.
Na wystawie zostanie zaprezentowana księga z oryginalnymi rycinami oraz najwyższej jakości reprodukcje, wykonane na papierze imitującym papier z epoki, co umożliwi zaprezentowanie ich publiczności w komfortowych dla niej warunkach.
Jan Lebenstein (1930-1999)
Jan Lebenstein był polskim malarzem i grafikiem o charakterystycznym, unikatowym stylu. Ukończył warszawską Akademię Sztuk Pięknych, gdzie studiował pod kierunkiem Artura Nachta – Samborskiego. W 1959 r. otrzymał Grand Prix na Międzynarodowym Biennale Młodych w Paryżu, co pozwoliło mu wyjechać do Francji, gdzie zamieszkał na stałe. W swojej twórczości inspirował się m.in. sztuką i kulturą starożytnych cywilizacji, naturą czy odkryciami paleontologicznymi. Był blisko związany z polskim środowiskiem emigracyjnym skupionym wokół Kultury i pallotyńskiego Centrum Dialogu: to właśnie za namową założyciela Centrum Dialogu, ks. Józefa Sadzika, Jan Lebenstein wykonał ilustracje do Apokalipsy wg św. Jana w tłumaczeniu Czesława Miłosza oraz witraż poświęcony Apokalipsie w domu ojców Pallotynów, którego wielkoformatowa reprodukcja również zostanie zaprezentowana na wystawie.
Muzeum Archidiecezji Warszawskiej posiada w swojej kolekcji oryginalne gwasze do Apokalipsy Jana Lebensteina.
Artur Majka (ur. 1967)
Artur Majka jest polskim malarzem, grafikiem oraz architektem. Ukończył Politechnikę Krakowską na wydziale architektury oraz paryską École supérieure des beaux-arts. Jest blisko związany z współczesną, polską sceną artystyczną w Paryżu – od lat współpracuje m.in. z Galerią Roi Doré,
w której regularnie wystawia swoje prace. Ilustracje do Apokalipsy wg św. Jana Artura Majki wykonane są do współczesnego tłumaczenia tekstu, dokonanego przez ks. prof. Dariusza Koteckiego, dziekana Wydziału Teologii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Artur Majka jest jednym z najciekawszych polskich artystów współczesnych, ale – podobnie jak Dürer i Lebenstein – nierozerwalnie związany raczej z Zachodem Europy, gdzie od lat mieszka i tworzy. Co więcej, jest artystą niezwykle skoncentrowanym na człowieku i jego miejscu we współczesnym świecie. Jest więc idealnym artystą do ilustrowania Apokalipsy, gwarantując nie tylko wysoką jakość artystą prac, ale też ich głębokie osadzenie we współczesnym świecie, odpowiadając tym samym zarówno tłumaczeniu, jak i wpisując się w wielowiekową tradycję interpretacji i ilustrowania Apokalipsy.
