Cykl wykładów „Antoni Michalak – Wiele opowieści”

Opowieść piąta: Sztuka religijna czy kościelna? Antoni Michalak i pruszkowiacy wobec sacrum

W odrodzonym po latach zaborów kraju sztuka stała się narzędziem w służbie państwa. W czasach II RP uwidocznił się ruchu odnowy religijności, jak także gwałtowny rozwój wyniszczonych instytucji Kościoła. W kontekście nowej polityki religia była powrotem do tradycji narodowej. Jej nowe zdefiniowanie wygenerowało zapotrzebowanie na dzieła o takiej tematyce, skąd liczne konkursy, zamówienia i wystawy.

Jednym z najważniejszych organizatorów sceny kulturalnej  w kraju był wówczas Tadeusz Pruszkowski – malarz i profesor warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych (późniejszej Akademii). Jego wychowankowie brali aktywny udział w życiu artystycznym państwa. Zróżnicowana pod względem tematycznym twórczość Antoniego Michalaka, jak i innych pruszkowiaków pokazuje, jak ważne miejsce zajmowała w ich dorobku tematyka religijna. Ich działalność wpisuje się ponadto w szeroką debatę prowadzoną w dwudziestoleciu międzywojennym, w ramach której w dużym uproszczeniu wyodrębniono sztukę stricte kościelną i religijną. Michalak był niewątpliwie malarzem, który podejmował wyzwania sztuki sakralnej na największą skalę i z racji na liczne zlecenia kościelne jest kojarzony głównie z tą gałęzią swojej działalności. W dorobku pozostałych uczniów Pruszkowskiego także można odnaleźć wiele zaskakujących motywów religijnych, które warto porównać z pracami Michalaka, zarówno pod względem ikonograficznym, jak i semantycznym.

Wykładowca: Michał Szarek

Historyk sztuki, autor tekstów i artykułów, od 2019 roku związany z rynkiem sztuki i domem aukcyjnym DESA Unicum w Warszawie, gdzie jest koordynatorem aukcji sztuki dawnej i kuratorem wystaw (m.in. „W kręgu pruszkowiaków. Bolesław Cybis i przyjaciele).

Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół dwóch zagadnień. Jednym z nich jest sztuka około roku 1900, szczególnie Secesja Wiedeńska i jej związki z kulturą polską, a także architektura secesyjna. Drugie, obecnie intensywnie eksplorowane pole zainteresowań to krąg warszawskiej pracowni Tadeusza Pruszkowskiego i sztuka jego wychowanków zwanych zwyczajowo pruszkowiakami.

Zdjęcie: fragment obrazu Antoniego Michalaka „św. Antoni przemawiający do ryb”, Muzeum Narodowe w Lublinie

Wykład towarzyszący wystawie „Antoni Michalak (1902-1975). Wiele opowieści”

• Wykład biletowany: 25 zł
• Karnet na cykl wykładów towarzyszących wystawie (6 spotkań) – 100 zł
• W ramach biletu/karnetu – w dniu wykładu można zwiedzać całość muzeum w godzinach otwarcie 12.00 – 18.00
  
• Wystawa „Antoni Michalak” w dniu wykładu otwarta do godziny 20:00.