Wystawa prezentuje projekty i szkice sakralne autorstwa Jerzego Nowosielskiego z okresu 1940–1998. Są pośród nich koncepcje, które doczekały się realizacji, jak również te, do urzeczywistnienia których nigdy nie doszło oraz swobodne „zapiski” wyobraźni, które nie wiążą się z konkretnymi miejscami.
W twórczości sakralnej Nowosielskiego objawiała się odrębna interpretacja tradycji będąca wyjściem poza utarte schematy. Nade wszystko twórczość ta była kompletną pod względem teologicznym – w koncepcjach wnętrz świątyń, zarówno cerkwi, jak i kościołów, dopełniały się ikonografia i wyposażenie wnętrz. W pracach Nowosielskiego kanon ikonograficzny ożywał, dzięki „intuicjom” artysty, malarskim rozwiązaniom barwnym i kompozycyjnym.
Wystawa prezentuje szkice, gwasze, zapiski krystalizujących się wizji. Są pośród nich projekty brył budowli, polichromii w sakralnych wnętrzach, ale również ikony i ikonostasy. W niektórych niewielkich szkicach zadziwia wprawne i szczegółowe opracowanie ikonografii sakralnego wnętrza, a w innych syntetyczne potraktowanie obiektów – swego rodzaju „notatka”. Niektóre koncepcje pozostają czasem jedynie utrwaloną na skrawku papieru ideą, przetwarzaną, powracającą myślą. Pośród prezentowanych prac znajdują się koncepcje zrealizowane, jak również te na zawsze „utracone”, które miały szanse zaistnieć, ale szanse te zostały zaprzepaszczone. Wiele z nich nie zostało przyjęte, zaakceptowane – były bowiem zbyt otwarte, niemieszczące się w utartych regułach myślenia o ikonie, czy o przestrzeni sakralnej.
Prezentowane na wystawie projekty i szkice potwierdzają rys odrębności twórczości Nowosielskiego na tle zjawisk w sztuce współczesnej. Naznacza ją estetyka ikony – spotkanie wszystkich wątków istotnych w dziełach Nowosielskiego: oryginalnego wyrazu plastycznego z arsenałem środków formalnych zakotwiczonych w tradycji malarstwa ikonowego, nacechowany jednakże otwartością wobec języka sztuki współczesnej, ale również wiedzy teologicznej. Właśnie „współwzajemność” tych dyscyplin odnaleźć można w szkicowych „zapiskach” i projektach Nowosielskiego.
KURATOR: Ewa Zalewska, Kustosz Muzeum Ikon w Supraślu
- NOWOSIELSKI: MALARZ – FILOZOF – TEOLOG
- Wystawa czasowa: 6 – 29 września 2019
- Godziny otwarcia wystawy: wt-pt: 12-17 // sb-nd: 12-16
