Warszawa – Trondheim, Polska – Norwegia. Wspólne korzenie chrześcijańskie, dzieje katedr i ich znaczenie w budowaniu tożsamości i jedności narodu…

Wystawa czasowa do 31 października 2017 r.

Wystawa prezentuje wspólne wątki z historii Polski i Norwegii, Warszawy i Trondheim, katedry św. Jana Chrzciciela i katedry Nidaros. Pokazuje, że jesteśmy krajami z jednej strony odległymi, z drugiej zaś bliskimi sobie.

Przede wszystkim o bliskości naszych narodów świadczy chrześcijańska przeszłość i tradycja, sięgająca głębokiego średniowiecza, gdy nasze narody w podobnym okresie na przełomie pierwszego i drugiego tysiąclecia przyjęły chrzest. Mieliśmy wtedy swoich męczenników, którzy stali się patronami obu krajów: św. Wojciech – Polski, a św. Olaf Haraldsson – Norwegii.

W tamtym okresie Słowian i Skandynawów łączyły też liczne związki dynastyczne, np. córka pierwszego władcy Polski Mieszka I – Świętosława (Sygryda Storrada) była królową Szwecji, Danii i Norwegii.

Historia Warszawy i Trondheim przebiegała nieco inaczej. Trondheim było pierwszą historyczną stolicą Norwegii, centrum administracyjnym i najważniejszym miejscem na duchowej mapie kraju (odpowiednikiem naszego Krakowa). Tu bowiem wybudowana została największa w całej Skandynawii świątynia – katedra Nidaros, gdzie koronowani byli królowie Norwegii. Z czasem stolica kraju przenosiła się na południe, by znaleźć się w Oslo. Odwrotnie było z Warszawą, która najpierw pozostawała peryferyjnym miasteczkiem, by z czasem, pod koniec XVI wieku, zostać stolicą Polski. Stało się to za sprawą króla pochodzącego ze Skandynawii – Zygmunta III Wazy. Razem z tym rosło znaczenie warszawskiej świątyni św. Jana Chrzciciela, która stała się miejscem czterech ślubów królewskich i koronacji ostatniego króla Polski.

Z losami obu miast splecione były dzieje dwóch katedr. Katedra Nidaros swój okres świetności przeżywała w średniowieczu, potem zaś została poważnie zniszczona, głównie na skutek pożarów, ale też reformacji. Mimo to nadal stanowiła dla Norwegów ważny punkt odniesienia. W powieści norweskiej laureatki Nagrody Nobla Sigrid Undset „Krystyna córka Lavransa” świątynia ta jest miejscem pielgrzymek bohaterów książki. Co ciekawe, niedawno młody polski pisarz Andrzej Pilipiuk napisał powieść „Droga do Nidaros”, w której główny bohater pracuje właśnie przy rozbiórce ruin katedry w Trondheim. Warszawska katedra, podobnie jak Nidaros, uległa zniszczeniu, ale w innych okolicznościach, mianowicie zburzyli ją hitlerowcy podczas II wojny światowej.
I dla Norwegów, i dla Polaków – odbudowa katedry stała się symbolem odrodzenia kraju po tragicznych doświadczeniach historycznych. Norwegowie rozpoczęli renowację Nidaros w XIX wieku (1864), a skończyli ją w XX stuleciu. Polacy odbudowali z kolei swą świątynię w ciągu 15 powojennych lat. Dziś oba miejsca są nie tylko cennymi zabytkami architektury, sztuki i kultury, lecz także centrami duchowymi.

Obie świątynie odwiedził papież Jan Paweł II, który niósł przesłanie o zjednoczonej Europie, zbudowanej na wspólnych fundamentach chrześcijańskiej wiary i które wciąż jest aktualne.

Pierwsza wystawa miała miejsce w Trondheim, gdzie została uroczyście otwarta 18 kwietnia 2015 r. przez Metropolitę Warszawskiego Kardynała Kazimierza Nycza, Biskup Przewodniczącą Kościoła Norwegii Helgę Haugland Byfuglien, oraz Ambasadora RP w Oslo Stefana Czmura. Wystawa była otwarta do kwietnia 2016 roku.

Wernisaż polskiej edycji wystawy odbył się 21 czerwca 2017 r. w Warszawie. Uroczystego otwarcia dokonał – Jego Eminencja Arcybiskup Metropolita Warszawski Kazimierz Kardynał Nycz oraz Jego Ekscelencja Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce Pan Karsten Klepsvik.

Partnerem wystawy są Pracownie Odbudowy Katedry Nidaros (Nidaros Domkirkes Restaureringsarbeider).
Honorowy patronat na wystawą objęła Ambasada Królestwa Norwegii w Polsce.
Patroni wystawy to Bazylika Archikatedralna p.w. św. Jana Chrzciciela oraz Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Oslo.
Patronat medialny: Tygodnik „Niedziela”, Radio PLUS.

Zobacz zdjęcia z wernisażu – Galeria (poniżej)