Skarbiec Dziedzictwa Kultury

Uroczyste zakończenie projektu

18 listopada 2015 r. w Archikatedrze Warszawskiej miały miejsce uroczystości, które zakończyły projekt „Skarbiec Dziedzictwa Kultury – Bazylika Archikatedralna i Muzeum Archidiecezji Warszawskiej”. W programie tych wydarzeń była msza w Archikatedrze, którą uświetnił Chór Archikatedry Warszawskiej, następnie koncert organowy w wykonaniu Andrzeja Chorosińskiego – profesora Organistyki, wspólne zwiedzanie krypt, poświęcenie nowej siedziby Muzeum Archidiecezji Warszawskiej oraz konferencja prasowa. Dzięki trwającemu ponad cztery lata programowi „Skarbiec Dziedzictwa Kultury – Bazylika Archikatedralna i Muzeum Archidiecezji Warszawskiej” udało się przywrócić świetność jednej z najważniejszych warszawskich świątyń – Bazylice św Jana Chrzciciela. Stworzono nową ścieżkę edukacyjną w kryptach katedralnych oraz zaadaptowano budynek dawnego Pałacu Dziekana na potrzeby Muzeum Archidiecezjalnego. Inwestycja ta była możliwa dzięki funduszom uzyskanym ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013 (85% wartości projektu) oraz dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (promesa na 12, 75% wartości). Całkowita wartość projektu to 21,83 mln zł. Po raz pierwszy od czasów powojennej odbudowy, kościół przeszedł tak wszechstronny remont. We wnętrzu kościoła obejmował on renowację ścian, sklepienia, posadzki oraz elementów dachu. Założono izolację przeciwwilgociową, osuszono mury, oczyszczono elementy kamienne i metalowe z wieloletniego kurzu. W ramach prac prowadzonych na zewnątrz budynku założono izolację przeciwwilgociową, osuszono mury, położono nowe tynki i poddano renowacji detale architektoniczne.

Ważnym elementem prac była renowacja licznych zabytków katedry. Zainstalowano specjalny system oświetleniowy, który umożliwił właściwe wyeksponowanie dzieł, takich jak epitafia, tablice pamiątkowe, pomniki, elementy metaloplastyki. Odnowieniu poddano Kaplicę Cudownego Pana Jezusa Ukrzyżowanego (Baryczków) – najlepiej zachowany fragment przedwojennej świątyni, przepiękny ołtarz w kaplicy Ubiczowania oraz kaplicę baptysterium.

W ramach prac nad metaloplastyką i elementami kowalskimi w Archikatedrze podkreślić należy dzieło renowacji kraty wejściowej, która wymagała starannych zabiegów konserwacyjnych. Podanie mówi, że została wykonana według rysunku samego króla Zygmunta III Wazy. Prace wewnątrz kościoła były też związane z poprawieniem komfortu wiernych. Wymieniono instalację elektryczną, zmieniono oświetlenie oraz unowocześniono system nagłośnieniowy. Gruntownej renowacji doczekały się organy, w których odbudowano uszkodzone piszczałki i przywrócono im oryginalne brzmienie, a także automatyka i mechanika dzwonów jak i same dzwony Archikatedry.

W ramach projektu przeprowadzono szerokie prace w kryptach – narodowej nekropolii. Jest to miejsce szczególne, gdzie pochowano wielu znanych Polaków, jak Prymas Józef Glemp, ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski, prezydenci przedwojennej Polski Gabriel Narutowicz i Ignacy Mościcki, a także pisarz Henryk Sienkiewicz. Niezwykle ważna była możliwość przeprowadzenia badań archeologicznych. W ich wyniku zabezpieczono zachowane w oryginalnym stanie trumny, ocalałe ubrania, oraz szczątki pochowanych. Same krypty wymagały gruntownego osuszenia, zmiany oświetlenia i instalacji elektrycznej oraz przebicia nowego tunelu dla przygotowanej ścieżki turystycznej. W wyniku tych prac powstało unikalne miejsce prezentujące nie tylko losy zasłużonych, spoczywających w kryptach, ale również ilustrujące staropolskie obyczaje funeralne.

Ostatnim elementem programu było przystosowanie dawnego Pałacu Dziekana przy ul. Dziekania na siedzibę Muzeum Archidiecezjalnego. W zbiorach muzeum jest wiele niezwykle cennych eksponatów, które wymagały odpowiedniego przygotowania ekspozycji. W trosce o zwiedzających wzmocniono stropy i ściany budynku, a także przygotowano zaplecze sanitarne. Poprzez zainstalowanie w budynku windy jest on dostępny dla osób na wózkach inwalidzkich. Całość gruntownie przebudowanego budynku, realizuje funkcje zarówno muzealne jak i edukacyjne, będąc wspaniałym wzbogaceniem staromiejskiej oferty kulturalnej. Projekt „Skarbiec Dziedzictwa Kultury – Bazylika Archikatedralna i Muzeum Archidiecezji Warszawskiej” to wspaniała inwestycja, dzięki której Warszawa zyskała nie tylko odnowioną Katedrę i nowoczesną ścieżkę turystyczno- edukacyjną, ale również miejsce, które w sposób dostosowany do współczesnych standardów, przedstawia historię chrześcijaństwa w naszym mieście i na polskiej ziemi.